Гвалт у сям'і - гэта від адносін
паміж блізкімі людзьмі, калі адзін прыгнятае другога або прычыняе яму якую-небудзь шкоду.
У адносінах да дзяцей вылучаюць
Наступныя віды гвалту:
1. Знявага патрэбамі дзіцяці (маральная жорсткасць, занядбанасць) - гэта адсутнасць з боку бацькоў элементарнага пра яго клопату, у выніку чаго парушаецца яго эмацыйны стан і з'яўляецца пагроза здароўю і развіццю дзіця.
2. Псіхічнае / эмацыйнае /- гэта наўмыснае прыніжэнне гонару і годнасці аднаго члена сям'і іншым або падлеткамі, маральныя пагрозы, абразы, шантаж і да т.п.
3. Сэксуальнае - гэта замах нейкага члена сям'і на палавую недатыкальнасць іншага, у прыватнасці сэксуальнага характару ў адносінах да непаўналетніх членаў сям'і. Гэта ўцягванне дзіцяці з яго згоды і без яго ў сэксуальныя дзеянні з дарослымі.
5. Фізічнае - гэта наўмыснае нанясенне шкоды здароўю, прычыненне фізічнага болю, пазбаўленне волі, жылля, ежы, адзення і іншых нармальных умоў жыцця, а таксама ўхіленне бацькоў непаўналетніх дзяцей ад клопаты аб доглядзе, здароўі, бяспецы.
Як выяўляецца той ці іншы гвалт?
1. Запалохванне і пагрозы - выкліканне страху крыкам, жэстамі, мімікай; пагрозы фізічнага пакарання міліцыяй, спецшколай, богам; праява гвалту над жывёламі; пагрозы кінуць дзіця ці адабраць яго, пазбавіць грошай і інш.
2. Ізаляцыя - забарона на зносіны з блізкімі людзьмі, наведванне відовішчных мерапрыемстваў і інш.
3. Фізічнае пакаранне - збіццё, аплявухі, катаванні, цяганне за валасы, шчыпанне і інш.
4. Эмацыйны (псіхічны) гвалт - не толькі запалохванне, пагрозы, ізаляцыя, але і прыніжэнне пачуцця ўласнай годнасці і гонару, слоўныя абразы, грубасць; выкліканне думкі, што дзіця - самае горшае, прыніжэньне ў прысутнасці іншых людзей; пастаянная крытыка ў адрас дзіцяці і інш.
Наступствы сямейнага гвалту для дзіцяці
Чаму лупцоўка, затрэшчыны, нават такія, на першы погляд, нявінныя ўдары, як плясканне па руцэ, небяспечныя для дзіцяці і ўяўляюць пагрозу для грамадства?
- Яны выкладаюць дзіцяці ўрок гвалту.
- Яны парушаюць безумоўную ўпэўненасць, у якой мае патрэбу кожнае дзіця, - што ён каханы.
- Яны нараджаюць у дзіцяці трывогу: чаканне наступнага ўдару.
- У іх утрымліваецца хлусня: прыкідваючыся, быццам вырашаюць педагагічныя задачы, бацькі такім чынам зрываюць на дзіцяці свой гнеў.
- Яны выклікаюць гнеў і жаданне адпомсціць, жаданне гэтае застаецца выцесненым і праяўляецца шмат пазней.
Які ўрок, і з якімі наступствамі зможа вынесці дзіця з лупцоўкі і біцця?
Дзіця даведаецца:
- што ён не заслугоўвае павагі;
- што добраму можна навучыцца праз пакаранне (насамрэч гэта няправільна, пакаранне звычайна вучыць дзіця жаданню караць іншых);
- што пакута не трэба прымаць блізка да сэрца, яе трэба ігнараваць;
- што насілле - гэта праява кахання;
- што адмаўленне пачуццяў – нармальная здаровая з'ява;
- што ад дарослых няма абароны.
ДЛЯ ВАС, БАЦЬКІ
Если ребенка лишь критиковать,
Он научится все отрицать!
Если он видит вокруг лишь врагов,
Будет драться вечно готов.
Если все время над ним издеваться,
Будет собственной тени стесняться.
Если взрослых поступки постыдные,
За себя постоянно ему будет стыдно!
Но если взрослые проявляют терпение,
Будет и он терпелив без сомнения!
Если поддержка его окружает,
В себе он уверенность приобретает.
Щедро хвалите его и тогда
Будет он жизнью доволен всегда!
Будьте к нему справедливы, люди,
И справедливым ребенок Ваш будет!
Коль в безопасности будет малыш,
Этим доверье его укрепишь!
А одобрение, чувствуя Ваше,
Он сам себе будет нравиться чаще!
Любите его таким, каков он есть,
Ему не нужны заигрывания и лесть,
И он, как это свойственно детям,
Любовью горячей на это ответит.
Дороти Ло Нолте
ПАМЯТКА ДЛЯ БАЦЬКОЎ
ПА АБАРОНЕ ПРАВОЎ І ВАРТАСЦІ ДЗІЦЯ Ў СЯМ'І
1. Прымаць дзіця, такім як яно ёсць і любіць яго.
2. Абдымаць дзіця не менш за чатыры, а лепш па восем разоў у дзень.
3. Выказваць незадаволенасць асобнымі дзеяннямі дзіцяці, але не дзіцем у цэлым.
4. Верыць у тое лепшае, што ёсць у дзіцяці, і заўсёды падтрымліваць яго. Часцей за хваліць.
5. Бацькоўскія патрабаванні не павінны ўступаць у відавочную супярэчнасць з найважнейшымі патрэбамі дзіцяці.
6. Пакаранне не павінна шкодзіць здароўю - ні фізічнаму, ні псіхічнаму.
7. Караючы дзіця, лепш пазбавіць яго добрага, чым зрабіць яму дрэнна.
8. Калі сумняваецеся, караць ці не караць – не карайце.
9. За адзін раз - можа быць адно пакаранне. Пакараны - дараваны.
10. Дзіця не павінна баяцца пакарання.
11. Калі дзіця сваімі паводзінамі выклікае ў Вас адмоўныя перажыванні - паведамляйце яму пра гэта.
12. Не патрабуйце ад дзіцяці немагчымага ці цяжкавыканальнага.
13. Станоўчае стаўленне да сябе - аснова псіхалагічнага выжывання, і дзіця ўвесь час шукае і нават змагаецца за яго.
14. Калі дзіцяці цяжка, і яно гатова прыняць Вашу дапамогу, абавязкова дапамажыце яму.
Любіце сваё дзіця!